خیلی اوقات ما میبینیم که کودک خردسالمان به سمت و سوی پرخاشگری کشیده شده است و تمایل به پرخاشگری دارد. اما این پرخاشگری از کجا نشات میگیرد؟
پرخاشگری در کودکان میتواند به دلایل مختلفی رخ دهد که معمولاً ترکیبی از عوامل بیولوژیکی، روانشناختی، اجتماعی و محیطی هستند.
- ژنتیک: برخی از تحقیقات نشان میدهند که ویژگیهای ژنتیکی میتوانند در بروز رفتارهای پرخاشگرانه نقش داشته باشند. اگر یکی از والدین یا اعضای خانواده مشکلات رفتاری مانند پرخاشگری داشته باشد، احتمال بروز این رفتارها در فرزند بیشتر میشود.
- محیط خانوادگی و الگوهای رفتاری والدین: اگر والدین یا مراقبان کودک، خود رفتارهای پرخاشگرانه از خود نشان دهند یا روابط پُر تنشی داشته باشند، کودک ممکن است این رفتارها را تقلید کند.
- نقص در مهارتهای تربیتی: نبود تکنیکهای مناسب برای مدیریت رفتار کودک از سوی والدین (مانند نداشتن انضباط صحیح یا ناتوانی در مدیریت احساسات کودک) میتواند باعث بروز رفتارهای پرخاشگرانه شود.
- مشکلات خانوادگی: مسائلی مانند طلاق، جدایی یا مشاجرات شدید بین والدین میتواند استرس و اضطراب زیادی برای کودک ایجاد کند و موجب بروز رفتارهای پرخاشگرانه شود.
- احساس ناتوانی در ابراز خود: کودکان معمولاً به دلیل عدم توانایی در بیان احساسات خود، به رفتارهای پرخاشگرانه برای جلب توجه یا بیان نیازهایشان متوسل میشوند.
عوامل دیگری هم مثل عوامل اجتماعی و محیطی تجربههای اجتماعی منفی به خصوص با همسالان، دشواریهای درک و کنترل احساسات، عدم توانایی در مدیریت احساسات، عدم دریافت توجه مثبت، کمبود توجه و محبت، استفاده از رسانهها و بازیهای ویدیویی و… هم در این موضوع شریک هستند.
چه راهکارهایی برای کودکان پرخاشگر مناسب است؟
- آموزش مهارتهای حل مسئله: آموزش تکنیکهای حل مسئله میتواند به کودک کمک کند تا به جای نشان دادن رفتارهای پرخاشگرانه، راههای بهتری برای مواجهه با مشکلات پیدا کند.
- مراحل حل مسئله: شناسایی مشکل، بررسی گزینهها، انتخاب بهترین راهحل و ارزیابی نتایج.
- مدیریت خشم: آموزش تکنیکهای مدیریت خشم به کودکان میتواند به آنها کمک کند تا احساسات خود را بهتر شناسایی و کنترل کنند.
- تقویت مثبت و استفاده از پاداش: تقویت رفتارهای مثبت یکی از روشهای مؤثر برای کاهش رفتارهای پرخاشگرانه است. وقتی کودک رفتار مناسبی از خود نشان میدهد، باید تشویق شود تا این رفتار تقویت گردد. به جای تمرکز بر رفتارهای منفی، بر روی رفتارهای مثبت تاکید کنید.
- تکنیکهای درمان شناختی-رفتاری (CBT): در CBT، کودکان یاد میگیرند که افکار منفی و بیمنطق خود را شناسایی و تغییر دهند. این رویکرد میتواند به کودک کمک کند که روابط خود را به شیوهای مثبتتر و کمتنشتر اداره کند.
- درمان بازی: درمان بازی به کودکان این امکان را میدهد که احساسات و تجربیات خود را از طریق بازی بیان کنند. این رویکرد به ویژه برای کودکان کوچک که قادر به بیان کلامی احساسات خود نیستند، بسیار مفید است.
- تقویت روابط مثبت والدین و کودک: تقویت ارتباط عاطفی مثبت بین کودک و والدین میتواند به کاهش رفتارهای پرخاشگرانه کمک کند. زمانی که کودک احساس امنیت و محبت از سوی والدین دارد، کمتر دچار پرخاشگری میشود.
بیشتر بخوانید : درمان اسکیزوفرنی
- چند توصیه به والدین
- مدیریت احساسات خود به عنوان والد( حفظ آرامش خود)
- الگوهای رفتاری مثبت
- ایجاد قوانین و محدودیتهای منطقی (ثبات در قوانین و عواقب)
- توجه به نیازهای عاطفی کودک (شنیدن با دقت کودک)
- توجه به محیط اجتماعی کودک
شما عزیزان میتوانید با مجموعه دکتر پورنامداری، بهترین مرکز آر تی ام اس rTMS در تهران تماس بگیرید و از کارشناسان این مجموعه مشاوره رایگان دریافت نمائید.